حكمت نامه كودك

یکی از اساسی ترین اهداف تشکیل خانواده تربیت نسل صالح است. از آنجا که فرزند میوه زندگی و ثمره ازدواج است، تربیت و پرورش او برای والدین از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. از سوی دیگر دوران کودکی زیربنای شخصیت انسان و بهترین زمان برای تربیت است. از این رو سوال مهم این است که تربیت سعادت بخش چیست و شیوه تربیت صحیح کدام است؟ در احادیث معصومان (ع) آموزه های حکیمانه ای در این باره وجود دارد که می تواند راهگشای خانواده ها و دست اندرکاران تربیت کودک باشد.
حکمت نامه کودک با هدف ارائه این آموزه ها به علاقمندان، شکل گرفته است و در سه بخش اصلی "بنیاد تربیت کودک"، "حقوق فرزندان" و "وظایف کودک" تدوین شده است.

پرورش فرزند شایسته، بر سه رکن اساسی استوار است. این ارکان عبارت اند از: 1. خانواده شایسته 2. رعایت حقوق کودک 3. وظیفه شناسی کودک. حکمت نامه کودک، رهنمودهای قرآن و پیشوایان اسلام را درباره این ارکان، در سه بخش ارائه می نماید. بخش اوّل، شامل چهار فصل است و در آن، مسئولیت جامعه اسلامی در ساماندهیِ خانواده های شایسته ، نقش وراثت در خوش بختی فرزند ، نقش تغذیه پدر و مادر در سلامت و سعادت فرزند ، و نقش چگونگی انعقاد نطفه در آینده فرزند از زبان پیشوایان اسلام ، بیان می شود . در بخش دوم ، حقوق کودک از نگاه اسلام، در شش فصل ارائه می گردد: فصل اوّل ، درباره حقوق نوزاد است، این حقوق عبارت اند از : 1. بزرگداشت تولّد ، 2. غسل ولادت، 3. اذان گفتن در گوش راست و اقامه گفتن در گوش چپ، 4. کام برداشتن با آب فرات و تربت سیّدالشهدا، 5 . انتخاب نام نیکو، 6. تراشیدن سر و صدقه دادن هم وزن آن طلا یا نقره، 7. عقیقه کردن ، 8. ختنه کردن. فصل دوم، درباره حقوق کودک شیرخوار است. این فصل، رهنمودهای پیشوایان اسلام درباره تغذیه کودک از شیر مادر و یا دایه شایسته و ضرورت احترام به احساسات نوزاد را بیان می نماید.

در فصل سوم، تعلیم و تربیت کودک، به عنوان مهم ترین حقوق کودک، مورد بررسی قرار می گیرد و نکات مهمّی درباره اهمیّت تعلیم و تربیت کودک و مسئولیتی که دولت اسلامی و خانواده ها در این زمینه دارند (از مهم ترین چیزهایی که هنگام تربیت کودک، ضرور است و تربیت جنسی او و از همه مهم تر ، روش تربیتی اسلام) ارائه می گردد. در فصل چهارم، اخلاق تربیت، مانند: مهربانی با کودک، احترام به کودک، سلام کردن به کودک، عدالت رفتاری میان فرزندان ، وفا به وعده داده شده به کودک و شاد کردن او، به عنوان حقوق تربیتی کودک، مطرح می شود. در فصل پنجم، توجّه مربّیان به نقش آرایش و ارضای حسّ زیبایی طلبی کودک، و همچنین نقش بازی در رشد کودک، جلب می گردد. در فصل ششم، تأکید بر دعا برای فرزندان و نهی از نفرین کردن آنها ، بیانگر نقش تربیتی دعا در کنار برنامه ریزی و تلاش است . لذا از آن به عنوان یکی از حقوق کودک، یاد می شود. دعای امام سجّاد علیه السلامبرای فرزندانش که در پایان این فصل آمده ، رهنمود ارزنده ای برای خانواده های مسلمان است. بخش سوم، اختصاص به وظایف کودک دارد . بر مربّی شایسته، لازم است علاوه بر انجام دادن وظایفی که در بخش اوّل و دوم این مجموعه آمده ، زمینه وظیفه شناسی کودک را نیز فراهم سازد. این بخش، در چهار فصل، رهنمودهایی را در زمینه وظایف شخصی کودک، وظایف او در برابر پدر، مادر، آموزگار، بزرگ تر از خود و دوستان، تقدیم می دارد.