iqna


گروه جامعه: مؤسس، مدیر و مسئول تحقیقات مؤسسه امام هادی علیه‌السلام ضمن تشریح سند زیارت جامعه کبیره در خصوص ادعای برخی مبنی بر غلو خصوصیات ائمه علیهم‌السلام در این زیارت پاسخ داد.

isna

پیشنهاد آیت الله یزدی به مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام مبنی بر تعامل با مراکزی تحقیقاتی چون موسسه پیام امام هادی علیه السلام

آیت الله رفیعی پور

 

آیت الله رفیعی پور: امام هادی علیه السلام به دلیل شرایط خاص زمان خود، در میان شیعیان هم غریبند. نام ایشان برای مردم، تداعی کنندۀ زیارت جامعه کبیره است.
حوزه/ موسسۀ پیام امام هادی علیه السلام در آغاز سیزدهمین قرن ولادت آن حضرت یعنی ۱۵ ذی حجۀ ۱۴۱۲ قمری تاسیس شد و تاکنون ربع قرن از فعالیت آن می گذرد.

 خبر موسسه امام هادی آیت الله ساجدیآیت الله ساجدی از علمای افغانستان از مؤسسه امام هادی علیه السلام قم بازدید و از نزدیک با فعالیت های این مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی آشنا شد.

 به گزارش خبرگزاری «حوزه» حجت الاسلام والمسلمین سید هادی رفیعی پور در ابتدای این دیدار ضمن خیرمقدم به این  عالم افغانی، توضیحاتی پیرامون کتاب های «المقنع»، «الهدایه»، «الاعتقادات شیخ صدوق»، «موسوعه زیارات المعصومین علیهم السلام»، «جامع زیارات المعصومین علیهم السلام»، «دعاء الندبه و توثیقه من الکتاب والسنه» و برخی دیگر از منشورات مؤسسه ارائه کرد.

مدیر مؤسسه امام هادی علیه السلام قم ضمن اعلام آمادگی این مؤسسه برای همکاری با مراکز فرهنگی و انتشاراتی کشور افغانستان در راستای نشر معارف اهل بیت علیهم السلام، 3 دوره از تمام آثار این مؤسسه را به کتابخانه های حوزه های علمیه حضرت قائم (عج) مشهدمقدس، زینبیه کابل و کتابخانه شخصی آیت الله ساجدی اهداء کرد.

همچنین در ادامه آیت الله ساجدی که از میهمانان بیست و نهمین کنفرانس وحدت اسلامی بود در سخنانی به فشارها و سختی هایی که در دوران ظاهر شاه و بعد از او به شیعیان افغانستان وارد شد، اشاره کرد و گفت: در آن زمان شیعیان حق دفاع از اعتقادات خود را نداشتند و همواره مورد ظلم و ستم بوده اند.

وی در پایان خاطرنشان ساخت: از حضور در این مؤسسه و آشنایی با فعالیت های آن بسیار خرسند شده و امیدواریم زحمات شما نزد خدای متعال مأجور باشد.

گفتنی است؛ آیت الله ساجدی از علمای نام آشنای کشور افغانستان و خواهرزاده مرحوم آیت الله سید علی احمد حجت است.

 وی در کنار تدریس و امور تبلیغی، اداره 2 حوزه علمیه حضرت قائم (عج) در مشهد مقدس و حوزه علمیه زینبیه در کابل را بر عهده دارد.

آیت الله ساجدی در سال 1370 بنا به دعوت مسلمانان مقیم نیوجرسی آمریکا، به این منطقه سفر کرده و مدت 23 سال ضمن حضور در مرکز اسلامی محمدیه، به برپایی نماز با صلابت جمعه در این مرکز، تدریس قرآن از ابتدا تا تربیت قاریان ممتاز و تدریس علوم حوزوی از ابتدا تا سطوح عالیه همت ورزید که نتیجه این زحمات، طلاب فاضلی هستند که هم اکنون در کشورهای آمریکا و کانادا مشغول تبلیغ و انجام وظیفه می باشند.

 

 

 آقای مروج بین الملل دفتر رهبریمسئول بخش بین الملل دفتر رهبر معظم انقلاب در قم از مؤسسه پیام امام هادی علیه السلام بازدید و از نزدیک با آثار و تحقیقات پژوهشی این مؤسسه آشنا شد.

به گزارش خبرگزاری«حوزه» حجت الاسلام والمسلمین مروج، مسئول بخش بین الملل دفتر رهبر معظم انقلاب در قم، از موسسه امام هادی علیه السلام بازدید کرد.

بر اساس این گزارش، در این بازدید، ابتدا حجت الاسلام والمسلمین رفیعی پور، مدیر مؤسسه امام هادی  علیه السلام ضمن خیر مقدم، به معرفی آثار و دستاوردهای پژوهشی این مؤسسه پرداخت و رضایت مندی مقام معظم رهبری و مراجع عظام تقلید را باعث افتخار و زمینه رضایت مندی امام زمان(عج) دانست.

وی به ارائه توضیحاتی پیرامون کتاب‌های «الهدایة»، «المقنع» و «الاعتقادات» تألیف مرحوم شیخ صدوق، «موسوعه زیارات المعصومین علیهم‌السلام»، «جامع زيارات المعصومين عليهم‌السلام» و برخی دیگر از منشورات موسسه پرداخت و با اشاره به ترجمه برخی آثار موسسه به زبان های انگلیسی، اردو، ترکی استانبولی و فارسی، بر لزوم جدی تقویت و ترویج این پروژه های تحقیقاتی تاکید کرد.

همچنین، در این دیدار حجت الاسلام والمسلمین مروج، رایزن سابق فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سوریه، ضمن ابراز خرسندی از حضور در مؤسسه و آشنایی با آثار فاخر تحقیقی و پژوهشی، از زحمات مسئولان مؤسسه امام هادی علیه السلامعلیه السلام تقدیر کرد.

مسئول بخش بین الملل دفتر رهبر معظم انقلاب در قم، با بیان پیشنهادهایی درباره چگونگی چاپ کتاب ها و معرفی بیشتر مؤسسه و آثار آن به شخصیت های مؤثر در ترویج فرهنگ تشیع، ابراز امیدواری کرد که در آینده، آثار تحقیقی و طرح های پژوهشی مؤسسه امام هادی علیه السلام ، بیشتر مورد توجه و استفاده در داخل و خارج از کشور واقع و در اختیار اندیشمندان، محققان و عموم مردم قرار گیرد.

 

 آمریکایی آیت الله رفیعی پور c.n.nخبرگزاری رسا ـ حجت الاسلام والمسلمین رفیعی‌پور به خبرنگار شبکه تلویزیونی C.N.N آمریکا گفت: اوباما که خودش را در رأس دنیا می‌داند، باید هم لحنش را عوض کند و هم رفتارش را و سپس خواهان رابطه عادلانه شود.
به گزارش خبرگزاری رسا، حجت الاسلام و المسلمین سید هادی رفیعی پور، مدیر مؤسسه امام هادی علیه السلام در مصاحبه‌ای با شبکه تلویزیونی C.N.N آمریکا، به تشریح فعالیت‌های پژوهشی موسسه پرداخت و کتاب‌هایی چون الاعتقادات شیخ صدوق و موسوعه زیارات المعصومین علیهم السلام را از جمله کتاب‌های شاخص موسسه معرفی کرد.

وی جلد صفر کتاب شریف موسوعه زیارات المعصومین علیه السلام را پاسخ قاطع شیعه و سنی به شبهه افکنی وهابیت دانست و به تشریح آن پرداخت.

حجت الاسلام والمسلمین سید هادی رفیعی‌پور افزود: در این کتاب ما تمام فرقه‌های شیعه و سنی را در مقابل وهابیت قرار دادیم و نشان دادیم که اعتقادات وهابیت را نه علمای شیعه و نه علمای سنی،‌ هیچ کدام قبول ندارند. در این کتاب زیارت، توسل، تبرک، شفاعت را از نظر تمام علما اسلام نقل کرده‌ایم. در بخشی از این کتاب، کلام ابن تیمیه را پی در پی آورده‌ایم و بعد قطعه قطعه کلامش را از نظر علمای شیعه و سنی با قرآن و روایات رد کردیم تا نگویند ابن تیمیه قبل یا بعد، یک جمله ای گفته و شما درست رد نکرده­اید، از این جهت کلام را پی در پی نقل کرده‌ایم.

وی در پاسخ به این سؤال که شما فکر می‌کنید آیا مردم ایران به کتاب موسوعه زیارات المعصومین علیهم السلام اقبال دارند، گفت: ما این کتاب را به زبان عربی نوشته‌ایم و عربی زبانی بین المللی است. اکنون در حال ترجمه کتاب به زبان‌های فارسی، ترکی، انگلیسی و اردو نیز هستیم؛ اما با وجود این که موسوعه عربی بوده و تخصصی است، تا کنون پنج بار چاپ شده است و چندین بار نیز برنده جایزه‌های بین المللی و کشوری شده است.

حجت الاسلام والمسلمین رفیعی پور ضمن معرفی کتاب الانوارالمضیئه تألیف علامه نیلی گفت: پس از انتشار این کتاب توسط موسسه، بعضی‌ها تعجب کرده و می­گفتند: چگونه این کتاب کوچک، برنده چندین جایزه بین المللی و کشوری شده است؟ در پاسخ به این سؤال ما دو جواب می‌دادیم:

اولا به واسطه پاورقی‌های بسیار خوب از روایات شیعه و سنی که اضافه کرده‌ایم و ثانیا این که خود حضرت مهدی علیه السلام، یک جاذبه بین المللی دارد. به خصوص عدالت آن حضرت که معتقدیم جهانی می­شود.

برخی می‌خواهند بین حضرت عیسی علیه السلام و حضرت مهدی ارواحناله الفداء جدایی بیاندازند؛ اما به اعتقاد ما، این دو بزرگوار با هم هستند و زمانی که حضرت مهدی علیه السلام می‌آید، عیسی علیه السلام نیز می­آید و با او نماز می­خواند.

آقای «فردریک پلایتگن Frederik Pleitgen» خبرنگار شبکه C.N.N پرسید: به نظر شما وهابیت برای این منطقه و حتی کل دنیا چقدر می‌تواند خطرآفرین باشد؟

مدیر مؤسسه امام هادی علیه السلام پاسخ داد: جواب این سؤال خیلی روشن است. قدرت‌هایی که وهابیت را تقویت می‌کنند، در حقیقت ضرر این اقدام به خودشان می‌رسد. دنیا بداند که اسلامِ مردم ایران و اسلامِ شیعه، یک دین متعادل و مترقی است؛ اما اسلام وهابیت افراطی و خشونت طلب است.

در ادامه آقای «فردریک پلایتگن» خبرنگار شبکه C.N.N در پرسش‌هایی خارج از موضوعات پژوهشی، نظر مدیر موسسه را در موضوعات مختلف جویا شد که آیت الله رفیعی‌پور با سعه صدر به همه آنان پاسخ دادند.

خبرنگار شبکه C.N.N پرسید: می گویند جامعه ایران جامعه ای مذهبی است و ایران را همان دینش تقویت کرده و به یک قدرت تبدیل کرده است. نظر شما در این رابطه چیست؟

آیت الله رفیعی پور پاسخ دادند: تا کنون مردم ایران جز پیروی از امامان معصوم علیهم السلام از شخص دیگری الگو نگرفته و نمی‌گیرند.

معیار برای ما بعد از قرآن و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، امامانمان هستند که به مردم درس شجاعت و آزادی دادند. بنابراین ناسیونالیسم در کشور ما حرف دوم را می‌زند و مذهب حرف اول را.

خبرنگار پرسید، هنگامی که من در نماز جمعه تهران بودم، مشاور رهبر انقلاب در سخنرانی خود گفت: آمریکا می‌خواهد در مسائل سیاسی، نظامی و اقتصادی ایران دخالت کند و لازم است مردم هوشیار باشند. نظر شما در این خصوص چیست؟

مدیر مؤسسه تحقیقات موسسه امام هادی علیه السلام پاسخ داد: مسلم است که ما از آمریکا ضربه خوردیم. بنده یک طلبه اهل پژوهش هستم و سخنگوی دولت نیز نیستم؛ ولی در رابطه با ارتباط با آمریکا فکر می‌کنم همان طور که امام خمینی(ره) فرمودند: رابطه آمریکا با ایران، رابطه گرگ با میش است. از این رو ما وقتی می‌توانیم با آمریکا ارتباط داشته باشیم که آمریکا عدالت در ارتباط را در عمل نشان دهد. بنده فکر می‌کنم آقای اوباما که خودش را در رأس دنیا می‌داند، باید هم لحنش را عوض کند و هم رفتارش را و سپس خواهان رابطه عادلانه شود. مردم ایران هم مردمی هستند که دوستار عدالت هستند. مردم ایران در عمل نشان دادند که از این گفته اوباما که ما گزینه‌هایی روی میز داریم، به اندازه یک ارزن هم ترس ندارند. در مجموع باید بگویم «همه ما تابع اوامر و ارشادات مقام معظم رهبری دامت برکاته هستیم و تصمیمات ایشان فصل الخطاب است.»

حجت الاسلام والمسلمین رفیعی پور در پاسخ به این سؤال که شما موقعیت ایران را برای 10 سال آینده از لحاظ اقتصادی و اجتماعی چگونه می‌بینید، گفتند: بحمدالله علی رغم آنکه فشارها و تحریم‌ها وجود داشته است، مردم نه از جنگ علیه ایران احساس ضعف کرده‌اند و نه از تحریم‌ها، این فشارها باعث ترقی و پیشرفت کشورمان شد؛ روزگاری که جنگ را علیه ما شروع کردند، ما سیم خاردار هم نداشتیم؛ ولی این فشارها باعث به وجود آمدن موشک‌های فوق پیشرفته ای شد که همین جوانان ایران آن را تولید کرده‌اند.

hawzahnews

حوزه/ مدیر موسسه پیام امام هادی علیه السلام بر لزوم معرفی و شناساندن هر چه بهتر سیره و کلام نورانی امام علی النقی علیه السلام به آحاد مردم جامعه خصوصاً نسل جوان تاکید کرد.

tasnim

خبرگزاری تسنیم: رئیس موسسه پیام امام هادی علیه السلام گفت: زیارت غدیریه انشای حضرت امام هادی علیه السلامدر مدینه و در زمان انتقال ایشان به سامراست، سند این زیارت بسیار دقیق است و حاوی استدلالات قرآنی، تاریخی و روایی بر ولایت

دو خطبه رسول اكرم صلى الله عليه و آله وسلم درباره ماه مبارک رمضان به نام های خطبه شعبانیه و خطبه پیامبر اکرم (ص) در آخرین جمعه ماه شعبان  برگرفته از کتاب شریف انوار درخشان از آثار موسسه امام هادی علیه السلام را در زیر مشاهده می کنید.

خطبه رسول اكرم صلى الله عليه و آله وسلم معروف به شعبانيّه

مُحَمَّدُ بْنُ بَكْرِ بْنِ النَقّاشِ، وَأَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ الْقَطّانِ، وَمُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ إِبْراهِيمَ الْمَعاذِيِّ، وَمُحَمَّدُ ابْنُ إِبْراهِيمَ بْنِ إِسْحاقَ الْمُكَتِّبِ، قالُوا: حَدَّثَنا أَبُو الْعَبّاسِ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِيدٍ الْهَمْدانِيِّ، مَوْلى بَني هاشِمٍ، قالَ: حَدَّثَنا عَلِيُّ بْنُ الْحَسَنِ ابْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضّالٍ، عَنْ أَبِيهِ،

عَنْ أَبِي الْحَسَنِ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضا عليه السلام، عَنْ أَبِيهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ، عَنْ أَبِيهِ الصّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ أَبِيهِ الْباقِرِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ، عَنْ أَبِيهِ زَيْنِ الْعابِدِينَ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ، عَنْ أَبِيهِ سَيِّدِ الشُّهَداءِ اَلْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ، عَنْ أبِيهِ سَيِّدِ الْوَصِيِّينَ أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبيطالِبٍ عَلَيْهِمُ الصَّلاةُ وَالسَّلامُ، قالَ:

ترجمه:

حسن بن علىّ بن فضّال از امام رضا عليه السلام، از امام كاظم عليه السلام، از امام صادق عليه السلام، از امام باقر عليه السلام، از امام سجّاد عليه السلام، از امام حسين عليه السلام، از سرور اوصياء امير مؤمنان على بن ابى طالب عليهم الصّلاة والسّلام نقل كرده كه فرمودند:

إِنَّ رَسُولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله وسلمخَطَبَنا ذاتَ يَوْمٍ، فَقالَ:

أَيُّهَا النّاسُ! إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَيْكُمْ شَهْرُ اللّهِ بِالْبَرَكَةِ وَالرَّحْمَةِ وَالْمَغْفِرَةِ؛

شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ، وَأَيّامُهُ أَفْضَلُ اْلاَيّامِ، وَلَيالِيهِ أَفْضَلُ اللَّيالي، وَساعاتُهُ أَفْضَلُ السّاعاتِ. وَهُوَ شَهْرٌ دُعِيتُمْ فِيهِ إِلى ضِيافَةِ اللّهِ، وَجُعِلْتُمْ فيهِ مِنْ أَهْلِ كَرامَةِ  اللّهِ.

أَنْفاسُكُمْ فيهِ تَسْبِيحٌ، وَنَوْمُكُمْ فيهِ عِبادَةٌ، وَعَمَلُكُمْ فِيهِ مَقْبُولٌ، وَدُعاؤُكُمْ فيهِ مُسْتَجابٌ .

روزى رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم براى ما خطبه خواند و فرمود:

هان اى مردم! ماه خدا با بركت و رحمت و مغفرت به سوى شما رو آورده است؛

ماهى كه نزد خدا بهترين ماه ها، و روزهايش بهترين روزها، و شبهايش بهترين شبها، و ساعاتش بهترين ساعات است. و آن ماهى است كه در آن به ميهمانى خدا خوانده شده ايد و از گراميان خدا قرار داده شده ايد.

نَفَسهايتان در آن تسبيح، و خوابتان در آن عبادت، و عملتان در آن مقبول، و دعايتان در آن مستجاب است.

فَاسْأَلُوا اللّهَ رَبَّكُمْ بِنِيّاتٍ صادِقَةٍ وَقُلُوبٍ طاهِرَةٍ، أَنْ يُوَفِّقَكُمْ لِصِيامِهِ وَتِلاوَةِ كِتابِهِ؛ فَإِنَّ الشَّقِيَّ مَنْ حُرِمَ غُفْرانَ اللّهِ في هذَا الشَّهْرِ الْعَظِيمِ.

وَاذْكُرُوا بِجُوعِكُمْ وَعَطَشِكُمْ فِيهِ، جُوعَ يَوْمِ الْقِيـامَةِ وَعَطَشـَهُ. وَتَصـَدَّقـُوا عَلى فُقَرائِكُمْ وَمَساكينِكُمْ، وَوَقِّرُوا كِبارَكُمْ، وَارْحَمُوا صِغارَكُمْ، وَصِلُوا أَرْحامَكُمْ، وَاحْفَظُوا أَلْسِنَتَكُمْ، وَغُضُّوا عَمّا لا يَحِلُّ [ النَّظَرُ إِلَيْهِ أَبْصارَكُمْ، وَعَمّا لا  يَحِلُّ[1]] الإِسْتِماعُ إِلَيْهِ أسْماعَكُمْ

پس خدا ـ  پروردگار خود  ـ را با نيّتهاى خالص، و دلهاى پاك بخوانيد تا به روزه دارى و تلاوت كتاب [ آسمانى] خود موفّقتان بدارد؛ زيرا بدبخت كسى است كه در اين ماه بزرگ از آمرزش خدا محروم بماند.

و با گرسنگى و تشنگى خود در آن، گرسنگى و تشنگى روز قيامت را ياد آوريد. و بر فقيران و مسكينان خود صدقه دهيد، و بزرگان خود را احترام كنيد، و كوچكان خود را رحم كنيد، و أرحام خود را صله كنيد، و زبانهاى خود را نگهداريد، و از چيزهايى كه نگاه به آنها روا نيست چشم پوشيد، و به چيزهايى كه شنيدنش جايز نيست گوش مسپريد،

وَ تَحَنَّنُوا عَلى أَيْتامِ النّاسِ كَما يُتَحَنَّنُ عَلى أَيْتامِكُمْ وَتُوبُوا إِلَى اللّهِ مِنْ ذُنُوْبِكُمْ، وَارْفَعُوا إِلَيْهِ أَيْدِيَكُمْ بِالدُّعاءِ في  اَوْقاتِ صَلَواتِكُمْ، فَإِنَّها أَفْضَلُ السّاعاتِ يَنْظُرُ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ فِيها بِالرَّحْمَةِ إِلى عِبادِهِ؛ يُجِيبُهُمْ إِذا ناجـَوْهُ، وَيُلبِّيهِمْ إِذا نادَوْهُ، وَيَسْتَجِيبُ لَهُمْ إِذا دَعَوْهُ.

أَيُّهاَ النّاسُ! إِنَّ أَنْفُسَكُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمالِكُمْ فَفُكُّوها بِاسْتِغْفارِكُمْ، وَظُهُورَكُمْ ثَقِيلَةٌ مِنْ أَوْزارِكُمْ، فَخَفِّفُوا عَنْها بِطُولِ سُجُودِكُمْ،

و بر يتيمان مردم دلسوزى كنيد چنانكه [ دوست داريد ]بر يتيمان شما دلسوزى شود، و از گناهان خود به سوى خدا توبه كنيد، و در وقتهاى نمازتان دستهاى خود را به دعا بلند كنيد كه بهترين ساعاتى است كه خدا در آن با رحمت به بندگان خود مى نگرد.

چون مناجاتش كنند پاسخشان دهد، و چون او را ندا كنند لبّيكشان گويد، و هر گاه او را بخوانند اجابتشان كند.

هان اى مردم! جانهاى  شما در گرو اعمال شماست، با استغفار خود جانهاى خود را آزاد كنيد، و پشتهاى شما از بار گناهتان سنگين است، با طول سجود خود آن را سبك كنيد،

وَاعْلَمُوا أَنَّ اللّهَ تَعالى ذِكْرُهُ أَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ أَنْ لا يُعَذِّبَ الْمُصَلِّينَ وَالسّاجِدِينَ، وَأَنْ لا يُرَوِّعَهُمْ بِالنّارِ يَوْمَ يَقُومُ النّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِينَ.

أَيُّهَاالنّاسُ! مَنْ فَطَّرَ مِنْكُمُ صائِما مُؤْمِنا في هذَا الشَّهْرِ، كانَ لَهُ بِذلِكَ عِنْدَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ عِتْقُ رَقَبَةٍ، وَمَغْفِرَةٌ لِما مَضى مِنْ ذُنُوبِهِ.

فَقيلَ لَهُ: يا رَسُولَ اللّهِ لَيْسَ كُلُّنا يَقْدِرُ عَلى ذلِكَ.

فَقالَ صلى الله عليه و آله وسلم: اتَّقُوا النّارَ وَلَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ، اتَّقُوا النّارَ وَلَوْ بِشَرْبَةٍ مِنْ ماءٍ.

و بدانيد خدا ـ كه يادش بلند است ـ به عزّت خود سوگند ياد كرده است كه نماز گزاران و سجده كنندگان را عذاب نكند، و در آن روز كه همه در پيشگاه پروردگار عالميان به [ محاسبه ]ايستند آنان را با آتش نترساند.

اى مردم! هر كس در اين ماه روزه دار مؤمنى را افطارى دهد پاداش  آن نزد خداى متعال آزادى يك بنده و آمرزش گناهان گذشته اش خواهد بود.

عرض شد: اى رسول خدا! همه ما توانا بر افطارى دادن نيستيم.

فرمود: از آتش بپرهيزيد هرچند با نصف خرما باشد، از آتش بپرهيزيد هرچند با جرعه اى آب باشد.

أَيُّهَا النّاسُ! مَنْ حَسَّنَ مِنْكُمْ في هذَا الشَّهْرِ خُلُقَهُ، كانَ لَهُ جَوازاٌ عَلَى الصِّراطِ يَوْمَ تَزِلُّ فِيهِ اْلأَقْدامُ.

وَمَنْ خَفَّفَ في هذَا الشَّهْرِ عَمّا مَلَكَتْ يَمينُهُ، خَفَّفَ اللّهُ عَلَيْهِ حِسابَهُ.

وَمَنْ كَفَّ فيهِ شَرَّهُ، كَفَّفَ اللّهُ عَنْهُ غَضَبَهُ يَوْمَ يَلْقاهُ.

وَمَنْ أَكْرَمَ فيهِ يَتِيما، أَكْرَمَهُ اللّهُ يَوْمَ يَلْقاهُ.

وَمَنْ وَصَلَ فيهِ رَحِمَهُ، وَصَلَهُ اللّهُ بِرَحْمَتِهِ يَوْمَ يَلْقاهُ.

وَمَنْ قَطَعَ فيهِ رَحِمَهُ، قَطَعَ اللّهُ عَنْهُ رَحْمَتَهُ يَوْمَ يَلْقاهُ،

وَمَنْ تَطَوَّعَ فيهِ بِصَلاةٍ، كَتَبَ اللّهُ لَهُ بَراءَةً مِنَ النّارِ.

اى مردم! هركس در اين ماه اخلاق خود را نيكو كند در آن روز كه قدمها [ بر صراط] مى لرزد براى او جواز بر صراط خواهد بود، و هركس دراين ماه بر مملوك [ و زيردست] خود آسان گيرد خدا حساب او را آسان كند، و هركس در اين ماه شرّ خود را [ از مردم] باز دارد خدا ـ در روزى كه با او ديدار كند ـ خشم خود از او برگيرد.

و هر كس در اين ماه يتيمى را اكرام كند خدا ـ  در روز ديدارش  ـ او را اكرام كند، و هركس در اين ماه با ارحام خود صله كند خدا ـ در روز ديدارش ـ او را به رحمتش رساند، و هركس در اين ماه از ارحام خود ببُرد خداـ در روز ديدارش ـ رحمت خود را از او قطع كند، و هركس در اين ماه نماز مستحبّى بخواند خدا برائت از آتش برايش بنويسد،

وَمَنْ أَدّى فيهِ فَرْضا، كانَ لَهُ ثَوابُ مَنْ أَدّى سَبْعِينَ فَريضَةً فِيما سِواهُ مِنَ الشُّهُورِ.

وَمَنْ أَكْثرَ فيهِ مِنَ الصَّلاةِ عَلَيَّ، ثَقَّل اللّهُ مِيزانَهُ يَوْمَ تَخِفُّ الْمَوازينُ.

وَمَنْ تَلا فيهِ آيَةً مِنَ الْقُرآنِ، كانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ في غَيْرِهِ مِنَ الشُّهُورِ.

أَيُّهَا النّاسُ! إِنَّ أَبْوابَ الْجِنانِ في هذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ، فَاسْأَلُوا رَبَّكُمْ أَنْ لا يُغْلِقَها عَلَيْكُمْ؛ وَأَبْوابَ النّيرانِ مُغْلَقَهٌ، فَاسْأَلُوا رَبَّكُمْ أَنْ لا يَفْتَحَها عَلَيْكُمْ؛ وَالشَّياطينَ مَغْلُولَةٌ، فَاسْأَلوُا رَبَّكُمْ أَنْ لا يُسَلِّطَها عَلَيْكُمْ.

و هر كس در اين ماه واجبى را انجام دهد پاداش كسى را كه هفتاد واجب در ماه هاى ديگر انجام دهد خواهد داشت، و هر كس در اين ماه صلوات بر من را افزون كند خدا ـ در آن روز كه [كفّه] ترازوهاى عمل [ نيك] سبك است [كفّه ]ترازوى عمل او را سنگين كند، و هر كس در اين ماه آيه اى از قرآن تلاوت كند براى او همچون پاداش كسى كه در ماه ديگر ختم قرآن كند خواهد بود.

اى مردم! در اين ماه درهاى بهشت گشوده است، از پروردگار خود بخواهيد كه آن را بر شما نبندد؛ و درهاى دوزخ بسته است، از پروردگار خود بخواهيد كه آن را بر شما نگشايد؛ و شيطانها در زنجيرند، از پروردگار خود بخواهيد كه آنان را برشما مسلّط نسازد.

قالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنينَ عليه السلام: فَقُمْتُ فَقُلْتُ: يا رَسُولَ اللّه ما أَفْضَلُ اْلأَعْمالِ في هذَا الشَّهْرِ؟

فَقالَ: يا أَبَاالْحَسَنِ! أَفْضَلُ اْلأَعْمالِ في هذَا الشَّهْرِ، الْوَرَعُ عَنْ مَحارِمِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، ثُمَّ بَكى .

فَقُلْتُ: يا رَسُولَ اللّهِ! ما يُبْكيكَ؟

فَقالَ: يا عَلِيُّ! أَبْكي لِما يُسْتَحَلُّ مِنْكَ في هذَا الشَّهْرِ: كَأَنّي بِكَ وَأَنْتَ تُصَلّي لِرَبِّكَ، وَقَدِ انْبَعَثَ أَشْقَى اْلأَوَّلينَ وَالآخِرينَ، شَقيقُ عاقِرِ ناقَةِ ثَمُودَ، فَضَرَبَكَ ضَرْبَةً عَلى قَرْنِكَ، فَخَضَبَ مِنْها لِحْيَتَكَ .

امير مؤمنان عليه السلام فرمود: برخاستم و عرض كردم: اى رسول خدا! بهترين عملها در اين ماه چيست؟

فرمود: اى ابا الحسن! بهترين اعمال در اين ماه پرهيز از حرامهاى خداى سبحان است، سپس گريست. عرض كردم: اى  رسول خدا! براى چه مى گريى؟

فرمود: اى على! مى گريم براى آنچه كه در اين ماه از تو حلال مى شمرند، گويا تو را مى بينم كه به نماز پروردگار خود ايستاده اى در حاليكه شقىّ ترينِ اوّلين و آخرين ـ آن همتاى پى كننده ناقه ثمود ـ برانگيخته شود و ضربتى بر فرقت فرود آورد كه محاسنت را از آن رنگين كند.

قالَ أَميْرُ الْمُؤْمِنينَ عليه السلام: فَقُلْتُ: يا رَسُولَ اللّهِ! وَذلِكَ في سَلامَةٍ مِنْ دِيني؟

فَقالَ صلى الله عليه و آله وسلم: في سَلامَةٍ مِنْ دِينِكَ.

ثُمَّ قالَ: يا عَلِيُّ! مَنْ قَتَلَكَ فَقَدْ قَتَلَني، وَمَنْ أَبْغَضَكَ فَقَدْ أَبْغَضَني، وَمَنْ سَبَّكَ فَقَدْ سَبَّني لِأَنَّكَ مِنّي كَنَفْسي؛ رُوحُكَ مِنْ رُوحي، وَطِينَتُكَ مِنْ طِينَتي.

إِنَّ اللّهَ تَبارَكَ وَتَعالى خَلَقَني وَإِيّاكَ، وَاصْطَفاني وَإِيّاكَ، وَ اخْتارَني لِلنُّبُوَّةِ وَاخْتارَكَ لِْلإِمامَةِ؛ فَمَنْ أَنْكَرَ إِمامَتَكَ، فَقَدْ أَنْكَرَ نُبُوَّتِي.

امير مؤمنان عليه السلام فرمود: عرض كردم: اى رسول خدا! آيا در آن روز دينم در سلامت است؟

فرمود: [ آرى] دينت در سلامت است.

سپس فرمود: اى على! هركس تورا بكشد مرا كشته است، و هركس با تو دشمنى كند با من دشمنى كرده است، و هركس به تو ناسزا گويد به من ناسزا گفته است، زيرا تو از من همچون جان منى، روحت از روح من، و سرشتت از سرشت من است، همانا خداى متعال مرا آفريد و تو را، و مرا برگزيد و تو را، مرا براى پيامبرى برگزيد و تو را براى امامت، پس هر كس امامت تو را انكار كند پيامبرى مرا انكار كرده است.

يا عَلِيُّ! أَنْتَ وَصِيّي، وَأَبُو وُلْدي وَ زَوْجُ ابْنَتي، وَخَليفَتي عَلى أُمَّتي في حَياتي وَبَعْدَ مَوْتي؛ أَمْرُكَ أَمْري وَنَهْيُكَ نَهْيي.

أُقْسِمُ بِالَّذي بَعَثَني بِالنُّبُوَّةِ وَجَعَلَني خَيْرَ الْبَرِيَّةِ، أَنَّكَ لَحُجَّةُ اللّهِ عَلى خَلْقِهِ، وَأَمِينُهُ عَلى سِرِّهِ، وَخَليفَتُهُ عَلى عِبادِهِ[2].

اى على! تو وصىّ من، و پدر فرزندان من، و همسر دختر من، و جانشين من بر امّتم ـ در زندگى و پس از مرگم ـ هستى.

فرمان تو فرمان من، و نهى تو نهى من است، سوگند به آن خدايى كه مرا به پيامبرى برانگيخت، و بهترين آدميان قرار داد، تو  حجّت خدا بر خلق خدا، و امين او بر سرّ او، و خليفه او بر  بندگانش هستى.

خطبه رسول اكرم صلى الله عليه و آله وسلم

در جمعه آخر شعبان

مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى وَغَيْرُهُ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسى، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ، عَنْ أَبي أَيُّوبَ، عَنْ أَبِي الْوَرْدِ،

عَنْ أَبي جَعْفَرٍ عليه السلامقالَ: خَطَبَ رَسُولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله وسلمالنّاسَ في آخِرِ جُمُعَةٍ مِنْ شَعْبانَ، فَحَمِدَ اللّهَ وَأَثْنى عَلَيْهِ، ثُمَّ قالَ:

أَيُّهَا النّاسُ! إِنَّهُ قَدْ أَظَلَّكُمْ شَهْرٌ فيهِ لَيْلَةٌ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ، وَهُوَ شَهْرُ رَمَضانَ؛ فَرَضَ اللّهُ صِيامَهُ، وَجَعَلَ قِيامَ لَيْلَةٍ فيهِ بِتَطَوُّعِ صَلاةٍ، كَتَطَوُّعِ صلاةِ سَبْعِينَ لَيْلَةً فِيما سِواهُ مِنَ  الشُّهُورِ،

ترجمه: امام باقر عليه السلام فرمود: رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلمدر آخرين جمعه اى از ماه شعبان براى مردم خطبه خواند و پس از حمد و ثناى الهى فرمود:

اى مردم! ماهى بر شما سايه افكنده كه در آن شبى است بهتر از هزار ماه، و آن ماه رمضان است كه خدا روزه آن را واجب، و يك
شب به نماز مستحبّ برخاستن در آن را همچون نماز مستحبّ هفتاد شب از ماه هاى ديگر قرار داده است،

وَ جَعَلَ لِمَنْ تَطَوَّعَ فِيهِ بِخَصْلَةٍ مِنْ خِصالِ الْخَيْرِ وَالْبِرِّ، كَأَجْرِ مَنْ أَدّى فَرِيضَةً مِنْ فَرائِضِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ.

وَمَنْ أَدّى فِيهِ فَرِيضَةً مِنْ فَرائِضِ اللّهِ كانَ كَمَنْ أَدّى سَبْعِينَ فَريضَةً مِنْ فَرائِضِ اللّهِ فِيما سِواهُ مِنَ الشُّهُورِ.

وَهُوَ شَهْرُ الصَّبْرِ وَإِنَّ الصَّبْرَ ثَوابُهُ الْجَنَّةُ، وَشَهْرُ الْمُواساةِ وَهُوَ شَهْرٌ يَزيدُ اللّهُ في رِزْقِ الْمُؤْمِنِ فيهِ، وَمَنْ فَطَّرَ فيهِ مُؤمِنا صائِما كانَ لَهُ بِذلِكَ عِنْدَ اللّهِ عِتْقُ رَقَبَةٍ وَمَغْفِرَةٌ لِذُنُوبِهِ فِيما مَضى .

و پاداش يك خصلت خير، و نيكوكارى مستحب در آن را همچون پاداش كسى كه واجبى از واجبات خداى سبحان را انجام داده مقرّر فرموده است،

و هر كس يك واجب از واجبات خدا را در آن انجام دهد، همچون كسى است كه هفتاد فريضه از فرايض خدا را در ماه هاى ديگر انجام داده باشد، و آن ماه صبر است و پاداش صبر بهشت است، و نيز ماه هميارى است، و نيز ماهى است كه خدا روزى مؤمن را در آن فزونى بخشد، و هر كس در آن، مؤمن روزه دارى را
افطارى دهد، در نزد خدا پاداش آزادى يك بنده، و آمرزش گناهان گذشته اش را دارد.

قيلَ: يا رَسُولَ اللّهِ لَيْسَ كُلُّنا يَقْدِرُ عَلى أَنْ يُفَطِّرَ صائِما.

فَقالَ: إِنَّ اللّهَ كَريمٌ يُعْطي هذَا الثَّوابَ لِمَنْ لَمْ يَقْدِرْ إِلاّ عَلى مَذَقَةٍ مِنْ لَبَنٍ يُفَطِّرُ بِها صائِما، أَوْ شَرْبَةٍ مِنْ ماءٍ عَذْبٍ، أَوْ تَمَراتٍ لا يَقْدِرُ عَلى أَكْثَرَ مِنْ ذلِكَ.

وَ مَنْ خَفَّفَ فيهِ عَنْ مَمْلُوكِهٍ خَفَّفَ اللّهُ عَنْهُ حِسابَهُ.

وَ هُوَ شَهْرٌ أَوَّلُهُ رَحْمَةٌ، وَأَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ، وَآخِرُهُ الإِجابَةُ وَالْعِتْقُ مِنَ النّارِ.

عرض شد: اى رسول خدا! همه ما براينكه روزه دارى را افطارى دهيم توانا نيستيم.

فرمود: خدا كريم است همين پاداش را به كسى كه با آبِ آميخته با شيرى، يا با جرعه آب گوارايى، يا با چندين خرما ـ كه جز بر آن قادر نيست ـ روزه دارى را افطارى دهد نيز عطا مى كند.

و هر كس در آن بر مملوك (و زير دست) خود آسان گيرد خدا از او آسان حساب كشد.

واين ماهى است كه آغاز آن رحمت، و ميانه آن مغفرت، و پايان آن اجابت و آزادى از آتش است.

وَ لا غِنى بِكُمْ عَنْ أَرْبَعِ خِصالٍ: خَصْلَتَيْنِ تُرْضُونَ اللّهُ بِهِما، وَخَصْلَتَيْنِ لا غِنى بِكُمْ عَنْهُما.

فَأَمَّا اللَّتانِ تُرْضُونَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ بِهِما: فَشَهادَةُ أَنْ لا إِلهَ إلاَّ اللّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدا رَسُولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله وسلم.

وَ أَمَّا اللَّتانِ لاغِنى بِكُمْ عَنْهُما: فَتَسْأَلُونَ اللّهَ فيهِ حَوائِجَكُمْ وَالْجَنَّةَ، وَتَسْأَلُونَ الْعافِيَةَ وَتَعُوذُونَ بِهِ مِنَ النّارِ[3].

و شما [ در اين ماه] از چهار خصلت بى نياز نيستيد، با دو خصلت خدا را خشنود مى سازيد، و به دو خصلت ديگر نيز  محتاجيد.

امّا آن دو كه با آنها خداى سبحان را خشنود مى كنيد: شهادت به اين است كه هيچ معبود بحقّى جز خدا نيست، و  محمّد صلى الله عليه و آله وسلمرسول خداست.

و امّا آن دو كه شما را خوشنود مى كند و از آنها بى نياز نيستيد اين كه: از خدا ـ در اين ماه ـ حوائج و بهشت و عافيت را بخواهيد،
و از آتش به او پناه بريد.

 

[1]. كذا في الأمالى، وليس في العيون .

[2]. عيون اخبار الرّضا، ج1، ص230، ح53، والأمالى، المجلس20، ص84، ح4. والحديث موثّق كالصّحيح على ما قاله المجلسىّ الأوّل رحمه الله (روضة المتّقين، ج3، ص 277).

[3]. الكافي، ج4، باب فضل شهر رمضان، ص66، ح4. والحديث حسن على ما قاله المجلسىّ رحمه الله مرآة العقول، ج16، ص 206.

و رواه الصدوق في من لايحضره الفقيه، ج2، باب فضل شهر رمضان وثواب صيامه، ص58، ح1؛ والأمالى، المجلس11، ص43، ح1؛ وثواب الأعمال، ص90، ح7؛ والخصال، ص259، ح135، وفضائل الأشهر الثلاثة، ص71، ح51 .

خطبه امير المؤمنين عليه السلام درنخستین روز ماه مبارک رمضان در مسجد كوفه برگرفته از کتاب شریف انوار درخشان از آثار موسسه امام هادی علیه السلام را در زیر مشاهده می کنید.

خطبه امير المؤمنين عليه السلام در مسجد كوفه - به مناسبت ماه مبارک رمضان

أَحْمَدُ بْنُ هاروُنَ الْفامِيُّ رضى الله عنه[1] قالَ: حَدَّثَني مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِاللّهِ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ جامِعٍ[2]، عَنْ أَبيهِ[3]، عَنْ هارُونَ بْنِ مُسْلِم[4]، عَنْ مَسْعَدَةَ الرَّبَعِيِّ[5]،

عَنِ الصّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ آبائِهِ عليهماالسلام، قالَ: خَطَبَ أَميرُ الْمُؤْمِنِينَ عليه السلام في أَوَّلِ يَوْمٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضانَ في مَسْجِدِ الْكُوفَةِ.

ترجمه: امام صادق عليه السلام از پدر خود از اجداد بزرگوارش نقل مى كند كه فرمودند:

در نخستين روز ماه رمضانى در مسجد كوفه أمير مؤمنان عليه السلام
خطبه خواند.

فَحَمِدَ اللّهَ بِأَفْضَلِ الْحَمْدِ وَأَشْرَفِها وَأَبْلَغِها وَأَثْنى عَلَيْهِ بِأَحْسَنِ الثَّناءِ، وَصَلّى عَلى مُحَمَّدٍ نَبِيِّهِ صلى الله عليه و آله وسلم،ثُمَّ قالَ:

أَيُّهَا النّاسُ! إِنَّ هـذَا الشَّهْرَ شَهـْرٌ فَضَّلَهُ اللّهُ عَلى سائِرِ الشُّهُورِ، كَفَضْلِنا أَهْلِ الْبَيْتِ عَلى سائِرِ النّاسِ.

وَهُوَ شَهْرٌ يُفْتَحُ فيهِ أَبْوابُ السَّماءِ وَأَبْوابُ الرَّحْمَةِ، وَيُغْلَقُ فيهِ أَبْوابُ النِّيرانِ.

وَهُوَ شَهْرٌ يُسْمَعُ فيهِ النِّداءُ، وَيُسْتَجابُ فيهِ الدُّعاءُ، وَيُرْحَمُ فيهِ الْبُكاءُ.

و با بهترين و شريفترين و رساترين ستايش، و زيبا ترين سپاس، خدا را ستود، و بر پيامبرش محمّد صلى الله عليه و آله وسلم و آل او درود فرستاد، سپس فرمود:

هان اى مردم! اين ماه ماهى است كه خدا آن را بر ديگر ماه ها فضيلت داده به همانسان كه ما خاندان پيامبر را بر ديگر مردم.

واين ماهى است كه درهاى آسمان، و درهاى رحمت الهى در آن گشوده، و درهاى دوزخ در آن بسته است.

واين ماهى است كه نداها در آن شنيده، و دعاها در آن مستجاب، و به گريه ها در آن رحم مى شود.

وَ هُوَ شَهْرٌ فيهِ لَيْلَةٌ نَزَلَتِ [ تَنْزِلُ] الْمَلائِكَةُ فيها مِنَ السَّماءِ فَتُسَّلِمُ عَلَى الصّائِمِينَ وَالصّائِماتِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلى مَطْلَعِ الْفَجْرِ، وَ هِيَ لَيْلَةُ الْقَدْرِ قُدِّرَ فيها وِلايَتي قَبْلَ أَنْ خُلِقَ آدَمُ عليه السلام بِأَلْفَيِْ عامٍ. صِيامُ يَوْمِها أَفْضَلُ مِنْ صِيامِ أَلْفِ شَهْرٍ، وَالْعَمَلُ فيها أَفْضَلُ مِنَ الْعَمَلِ في أَلْفِ شَهْرٍ.

أَيُّهَا النّاسُ! إِنَّ شُمُوسَ شَهْرِ رَمَضانَ لَتَطْلُعُ عَلَى الصّائِمِينَ وَالصّائِماتِ، وَإِنَّ أَقْمارَهُ لَيَطْلُعُ عَلَيْهِمْ بِالرَّحْمَةِ.

وَ ما مِنْ يـَوْمٍ وَلَيْلَةٍ مِنَ الشَّهْرِ إِلاّ وَالْبِرُّ مِنَ اللّهِ تَعالى يَتَناثَرُ مِنَ السَّماءِ عَلى هذِهِ اْلأُمَّةِ؛

و در اين ماه، شبى است كه فرشتگان در آن از آسمان فرود مى آيند و تا دميدن سپيده فجر، بر مردان و زنان روزه دار ـ به اذن پروردگارشان ـ سـلام مى گويند، و آن شب قدر است كه ـ دو هزار سال پيش از آفرينش آدم ـ خدا در آن ولايت مرا تقدير فرمود، روزه يك روز آن بهتر از روزه هزار ماه، و عمل در آن بهتر از عمل هزار ماه است.

هان اى مردم! آفتاب روزهاى ماه رمضان، و ماه شبهاى آن با رحمت [ ويژه خدا] بر روزه داران مى تابد.

هيچ شب و روزى در آن نيست مگر آنكه نيكى [ و احسان] خدا بر اين امّت از آسمان نثار مى شود،

فَمَنْ ظَفِرَ مِنْ نِثارِ اللّهِ بِدُرَّةٍ، كَرُمَ عَلَى اللّهِ يَوْمَ يَلْقاها؛
وَما كَرُمَ عَبْدٌ عَلَى اللّهِ إِلاّ جَعَلَ الْجَنَّةَ مَثْواهُ.

عِبادَ اللّهِ! إِنَّ شَهْرَكُمْ لَيْسَ كَالشُّهُورِ؛ أَيّامُهُ أَفْضَلُ اْلأَيّامِ، وَلَياليهِ أَفْضَلُ اللَيالي، وَساعاتُهُ أَفْضَلُ السّاعاتِ.

هُوَ شَهْرٌ أَلشَّياطِينُ فيهِ مَغْلُولَةٌ مَحْبُوسَةٌ.

هُوَ شَهْرٌ يَزيدُ اللّهُ فيهِ اْلأَرْزاقَ وَالآجالَ، وَيَكْتُبُ فيهِ وَفْدَ بَيْتِهِ. وَهُوَ شَهْرٌ يُقْبَلُ أَهْلُ اْلأيْمانِ بِالْمَغْفِرَةِ وَالرِّضْوانِ، وَالرَّوْحِ وَالرَّيْحانِ، وَمَرْضاتِ الْمَلِكِ الدَّيّانِ.

و هر كس به دُرّى از آن دست يابد، در روز ديدار، بر خدا ارجمند خواهد بود، و هيچ بنده اى نزد خدا ارجمند نخواهد شد مگر آنكه جايش را بهشت قرار دهد.

بندگان خدا! اين ماه شما همچون ماه هاى ديگر نيست؛ روزهايش بهترين روزها، و شبهايش بهترين شبها و ساعاتش بهترين ساعات است.

اين ماهى است كه در آن، شياطين، بسته و زندانى اند، اين ماهى است كه در آن خدا روزيها و عمرها را افزونى بخشد، و ميهمانى (زيارت) خانه اش را بنويسد، و اين ماهى است كه اهل ايمان [ در آن ]با مغفرت و رضوان و روح و ريحان، و خوشنوديهاى خدا ـ آن پادشاه داور ـ روبرو مى شوند.

أَيُّهَا الصّائِمُ! تَدَبَّرْ أَمْرَكَ، فَإِنَّكَ في شَهْرِكَ هذا ضَيْفُ
رَبِّكَ .

انْظُرُ كَيْفَ تَكُونُ في لَيْلِكَ وَنَهارِكَ؛ وَكَيْفَ تَحْفَظُ جَوارِحَكَ عَنْ مَعاصي رَبِّكَ .

انْظُرْ أَنْ لا تَكُونَ بِاللَّيْلِ نائِما، وَبِالنَّهارِ غافِلاً؛ فَيَنْقَضِيَ شَهْرُكَ، وَقَدْ بَقِيَ عَلَيْكَ وِزْرُكَ؛ فَتَكُونَ عِنْدَ اسْتَيفاءِ الصّائِمِينَ أُجُورَهُمْ، مِنَ الْخاسِرِينَ؛ وَعِنْدَ فَوْزِهِمْ بِكَرامَةِ مَليكِهِمْ، مِنَ الَْمحْرُومِينَ، وَعِنْدَ سَعادَتِهِمْ بِمُجاوَرَةِ رَبِّهِمْ، مِنَ الْمَطْرُودينَ .

اى روزه دار! در كار خود بينديش كه تو در اين ماه، ميهمان پروردگارت هستى.

بنگر در شب و روزت چگونه اى؛  و اندامهاى خود را از گناهان پروردگارت چگونه نگه ميدارى.

بنگر كه شب در خواب، و روز غافل نباشى تا ماهت بگذرد و بار سنگين گناهت بماند و در نتيجه ـ  روز دريافت پاداش روزه داران ـ از زيانكاران، و هنگام رستگارى ايشان به گراميداشت خدايشان، از محرومان، و وقت سعادتمندى آنان در مجاورت پروردگارشان، از رانده شده ها باشى.

أَيُّهَا الصّائِمُ! إِنْ طُرِدْتَ عَنْ بابِ مَليكِكَ، فَأَيَّ بابٍ
تَقْصُدُ؟ وَإِنْ حَرَمَكَ رَبُّكَ، فَمَنْ ذَا الَّذي يَرْزُقُكَ؟

وَإِنْ أَهانَكَ، فَمَنْ ذَا الَّذي يُكْرِمُكَ؟

وَإِنْ أَذَلَّكَ، فَمَنْ ذَا الَّذي يُعِزُّكَ؟

وَإِنْ خَذَلَكَ، فَمَنْ ذَا الَّذي يَنْصُرُكَ؟

وَإِنْ لَمْ يَقْبَلْكَ في زُمْرَةِ عَبيدِهِ، فَإِلى مَنْ تَرْجِعُ بِعُبُودِيَّتِكَ؟

وَإِنْ لَمْ يُقِلْكَ عَثْرَتَكَ، فَمَنْ تَرْجَوْ لِغُفْرانِ ذُنُوْبِكَ؟

وَإِنْ طالَبَكَ بِحَقِّهِ، فَماذا يَكُونُ حُجَّتُكَ؟

اى روزه دار! چنانچه از در [ خانه] مالك خود رانده شوى، آهنگ كدام در كنى؟ و چنانچه پروردگارت محرومت كند، چه كسى روزيت دهد؟

و چنانچه خدا خوارت سازد، چه كسى گراميت بدارد؟

و چنانچه او ذليلت كند، چه كسى عزيزت گرداند؟

و اگر او رهايت سازد، چه كسى ياريت كند؟

و اگر او تو را در زمره بندگانش نپذيرد، با بندگى خود به چه كسى رو كنى؟

و اگر او از لغزشت نگذرد، براى آمرزش گناهانت به چه كسى اميد بندى؟

و اگر حقّش را از تو بخواهد، حجّتت چه خواهد بود؟!

أَيُّهَا الصائِمْ! تَقَرَّبْ إِلَى اللّهِ بِتِلاوَةِ كِتابِهِ في لَيْلِكَ
وَنَهارِكَ، فَإنَّ كِتابَ اللّهِ شافِعٌ مُشَفَّعٌ؛ يَشْفَعُ يَوْمَ الْقِيامَةِ لِأَهْلِ تِلاوَتِهِ، فَيَعْلَوْنَ دَرَجاتِ الْجَنَّةِ بِقِراءَةِ آياتِهِ.

[ أَبْشِرْ] أَيُّهَا الصّائِمُ! فَإِنَّكَ في شَهْرٍ صِيامُكَ فيهِ مَفْرُوضٌ، وَنَفَسُكَ فيهِ تَسْبيحٌ، وَنَوْمُكَ فيهِ عِبادَةٌ، وَطاعَتُكَ فيهِ مَقْبُولَةٌ، وَذُنُوبُكَ فيهِ مَغْفُورَةٌ، وَأَصْواتُكَ فيهِ مَسْمُوعَةٌ، وَمُناجاتُكَ فيهِ مَرْحُومَةٌ.

وَلَقَدْ سَمِعْتُ حَبيبي رَسُولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله وسلميَقُولُ:

اى روزه دار! در شب و روزت با تلاوت كتاب خدا به او تقّرب جو، كه كتاب خدا شفاعت كننده اى است كه شفاعتش پذيرفته است، و در روز قيامت براى تلاوت كنندگان خود شفاعت كند، پس با قرائت آياتش از درجات بهشت بالا روند.

مژده ات باد اى روزه دار! كه تو در ماهى هستى كه درآن روزه ات واجب، و نفسهايت تسبيح، و خوابت عبادت، و طاعتت مقبول، و گناهت بخشوده، و صداهايت شنيده، و مناجاتت رحم شده است.

از حبيبم رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم شنيدم كه فرمود:

إِنَّ لِلّهِ تَبارَكَ وَتَعالى عِنْدَ فِطْرِ كُلِّ لَيْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضانَ
عُتَقاءَ مِنَ النّارِ؛ لا يَعْلَمُ عَدَدَهُمْ إِلاَّ اللّهُ، هُوَ في عِلْمِ الْغَيْبِ عِنْدَهُ؛ فَإِذا كانَ آخِرُ لَيْلَةٍ مِنْهُ أَعْتَقَ فيها مِثْلَ ماأَعْتَقَ في جَميعِهِ.

فَقامَ إِلَيْهِ رَجُلٌ مِنْ هَمْدانَ فَقالَ: يا أَميرَ الْمُؤْمِنينَ! زِدْنا مِمّا حَدَّثَكَ بِهِ حَبيبُكَ في شَهْرِ رَمَضانَ.

فَقالَ: نَعَمْ، سَمِعْتُ أَخي وَابْنَ عَمّي رَسُولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله وسلميَقُولُ:

مَنْ صامَ شَهْرَ رَمَضانَ فَحَفِظَ فيهِ نَفْسَهُ مِنَ الَْمحارِمِ، دَخَلَ الْجَنَّةَ.

هنگام افطار هر شب ماه رمضان، براى خداى تبارك و تعالى آزادشده هايى از آتش است كه شمار آنان را جز خدا نداند كه آن در علم غيب اوست. و چون آخرين شب ماه رمضان فرا رسد خدا در آن شب به شمارِ آنچه در همه ماه آزاد شده، آزاد كند.

مردى همْدانى برخاست و عرض كرد: اى امير مؤمنان! از آنچه پيرامون ماه رمضان از حبيب خود شنيده اى براى ما فزون گو.

فرمود: آرى از برادر و پسر عمّ خود رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلمشنيدم فرمود: هر كس ماه رمضان را روزه بگيرد و خود را در آن از حرامها باز دارد به بهشت در آيد.

قالَ الْهَمْدانِىُّ¨: يا أَميرَالْمُؤْمِنينَ! زِدْنا مِمّا حَدَّثَكَ بِهِ
أَخُوكَ وَ ابْنُ عَمِّكَ في شَهْرِ رَمَضانَ.

قالَ: نَعَمْ، سَمِعْتُ خَليلي رَسُولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله وسلميَقُولُ:

مَنْ صامَ رَمَضانَ إيْمانا وَاحْتِسابا، دَخَلَ الْجَنَّةَ.

قالَ الْهَمْدانِيُّ: يا أَمِيرَالْمُؤْمِنِينَ! زِدْنا مِمّا حَدَّثَكَ بِهِ خَليلُكَ في هذَا الشَّهْرِ.

فَقالَ: نَعَمْ، سَمِعْتُ سَيِّدَ الأَوَّلينَ وَالآخِرينَ رَسُولَ اللّه َ صلى الله عليه و آله وسلميَقُولُ:

همْدانى عرض كرد: اى امير مؤمنان! باز آنچه از برادر و پسر  عمّ خود در باره ماه رمضان شنيده اى فزون فرما.

فرمود: آرى از خليل خود رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلمشنيدم فرمود:

هركس ماه رمضان را با ايمان و براى رضاى خدا روزه بدارد به بهشت درآيد.

همْدانى عرض كرد: اى امير مؤمنان! باز در اين زمينه آنچه از خليل خود شنيده اى بيشتر فرما.

فرمود: آرى از سرور اوّلين و آخرين، رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلمشنيدم فرمود:

مَنْ صامَ رَمَضانَ فَلَمْ يُفْطِرْ في شيْءٍ مِنْ لَياليهِ عَلى
حَرامٍ، دَخَلَ الْجَنَّةَ.

فَقالَ الْهَمْدانِيُ: يا أَميرَالْمُؤْمِنينَ! زِدْنا مِمّا حَدَّثَكَ بِهِ سَيِّدُ اْلاَوَّلينَ وَالآخِرينَ في هذَا الشَّهْرِ.

فَقالَ: نَعَمْ، سَمِعْتُ أَفْضَلَ اْلأَنْبِياءِ وَالْمُرْسَلينَ وَالْمَلائِكَةِ الْمُقَرَّبينَ يَقُولُ:

إِنَّ سَيِّدَ الْوَصِيّينَ يُقْتَلُ في سَيِّدِ الشُّهُورِ. فَقُلْت يا رَسُولَ اللّهِ! وَما سَيِّدُ الشُهُورِ، وَمَنْ سَيِّدُ الْوَصِيّينَ؟

هركس ماه رمضان را روزه بدارد و در هيچ يك از شبهاى آن با حرام افطار نكند به بهشت درآيد.

همْدانى عرض كرد: اى امير مؤمنان! آنچه از سرور اولين و آخرين پيرامون اين ماه شنيده اى باز بفرما.

فرمود: آرى، از افضل پيامبران و رسولان و فرشتگان مقرّب خدا شنيدم فرمود:

سروَر اوصياء، در سروَر ماه ها كشته مى شود.

عرض كردم: اى رسول خدا! سرور ماه ها چيست، و سرور اوصياء كيست؟

قالَ: أَمّا سَيِّدُ الشُّهُورِ: فَشَهْرُ رَمَضانَ؛ وَأَمّا سَيِّدُ
الْوَصِيّينَ: فَأَنْتَ يا عَلِيُّ!

فَقُلْتُ: يا رَسُولَ اللّهِ! فَإِنَّ ذلِكَ لَكائِنٌ؟

قالَ: إِيْ وَ رَبّي، إِنَّهُ يَنْبَعِثُ أَشْقى أُمَّتي، شَقيقِ عاقِرِ ناقَةِ ثَمُودَ، ثُمَّ يَضْرِبُكَ ضَرْبَةً عَلى فَرْقِكَ، تُخْضَبُ مِنْها لِحْيَتُكَ.

فَأَخَذَ النّاسُ بِالْبُكاءِ وَالنَّحيبِ، فَقَطَعَ عليه السلامخُطْبَتَهُ وَنَزَلَ[6].

فرمود: سرور ماه ها ماه رمضان است، و سرور اوصياء تو هستى اى على!

عرض كردم: اى رسول خدا! آيا براستى، آن واقع خواهد شد؟!

فرمود: آرى به پروردگارم سوگند شقى ترين امّتم ـ كه همتاى پى كننده ناقه ثمود است ـ برانگيخته شود و ضربتى بر فرق تو وارد كند كه از آن محاسنت رنگين شود.

پس صداى مردم به گريه و زارى برخاست و امام عليه السلامخطبه را قطع كرد و پائين آمد.

 

[1]. في تنقيح المقال، ج1، ص11 رقم572: «حسن على الأظهر». وفي ص99: « انّه من مشايخ الصدوق، وأكثر الرواية عنه مترضّيا وفيه اشارة إلى وثاقته».

[2]. كان ثقة، وجها، كاتب صاحب الأمر عج. (رجال النّجاشي، ص354، رقم 949).

[3]. شيخ القميّين، و وجههم رجال النجاشي، ص219، رقم573.

[4]. يكنّى أباالقاسم، ثقة، وجه رجال النجاشى، ص 438، رقم 1180.

[5]. ثقة، عين رجال النجاشي، ص415، 1109.

[6]. فضائل الأشهرالثلاثة، ص 107، ح 101.

زیر مجموعه ها